FREUDCAFÉ
Αντιγόνη. Οι άταφοι νεκροί
Σάββατο 22 Οκτωβρίου 2016, στις 11:00 το πρωί
PolisArtCafé. Αίθριο Στοάς του Βιβλίου
Πεσμαζόγλου 5, Αθήνα.
Με οδηγό την τραγωδία του Σοφοκλή και παράδειγμα την επιλογή των Κυπρίων να μην πενθήσουν τους αγνοούμενους τους, θα προτείνουμε ορισμένες ψυχαναλυτικές και ανθρωπολογικές έννοιες, για να σκεφτούμε τι σημαίνει σήμερα να αφήνουμε, ως ατομικά και συλλογικά υποκείμενα, τους νεκρούς μας άταφους, τα τραύματα μας ανεπούλωτα, και τα πένθη μας ατέρμονα, εμποδίζοντας έτσι τη συγκρότηση μιας καταλαγιασμένης μνήμης και ενός δημιουργικού σχεδίου για το μέλλον.
Μιχάλης Πέτρου │ ψυχαναλυτής
Το ερώτημα της πάντα επίκαιρης Αντιγόνης, η σχέση της ηθικής με τον νόμο, η μερική τους ταύτιση και τα όριά τους παραμένει ακέραιο. Ο Σοφοκλής μάς παρουσιάζει με μεγαλειώδη τρόπο όχι μόνον τη σύγκρουση αυτή, αλλά και τις τραγικές της επιπτώσεις, με αφετηρία το ζήτημα της ταφής: ο άταφος νεκρός είναι ο νεκρός που δεν έχει εντοπισθεί, ο άτοπος, ο νεκρός που δεν μπορείς να πενθήσεις.
Οι περίπου 4.000 πνιγμένοι πρόσφυγες, μετανάστες κλ.π. στα νερά της Μεσογείου, είναι κι αυτοί άταφοι νεκροί, μαζί με τους χαμένους στα χαλάσματα των άγριων πολέμων, που μαίνονται τριγύρω μας. Μόνον που όλα αυτά τα καταπίνει μια βιαστική και ολοένα ανατρεπόμενη επικαιρότητα, ρίχνοντάς τα σε ελάχιστο χρόνο στη λήθη. Είναι κι αυτό ένα μέγιστο ζήτημα σήμερα: η ραγδαία λήθη που χαρακτηρίζει την εποχή μας.
Κατερίνα Δασκαλάκη │ δημοσιογράφος – συγγραφέας
Τότε ήτανε που είδαμε το κορίτσι να βγάζει
πικραμένου πουλιού ψηλή φωνή.
Έκλαιγε σαν το πουλί που βλέπει στη φωλιά του
με δίχως τα πουλάκια του ορφανή…
Η Αντιγόνη δεν μπορεί πάρα να θάψει, υπερασπιζόμενη την οικογένεια και τους θεούς. Οδηγείται όμως στο χαμό της. Ο Κρέων αρνείται να θάψει υπερασπιζόμενος την δύναμη του νόμου, της εξουσίας του. Καταλήγει όμως στην αποδοκιμασία και την καταστροφή. Δυο διαφορετικές δυνάμεις που μάχονται για το δίκαιο, που επιτελούν τελικά αδικία, γιατί είναι μονομερείς. Η Αντιγόνη είναι δράμα για δυο ήρωες, όπου καλούμαστε να αναγνωρίζουμε δυο τραγωδίες: “καθείς και τα δεινά του”.
Και σήμερα τι; Πού στεκόμαστε εμείς απέναντι σ’ αυτό το υπέροχο κείμενο; Πώς το σχετίζουμε με τις σύγχρονες τραγωδίες μας; Τι θάβουμε, τι επουλώνουμε και τι προσπερνάμε για να συνεχίσουμε; Και το θέατρο τι χρέος έχει; Επουλώνει τραύματα ή βοηθά να ξεθάψουμε απ’ το σκοτάδι της ψυχής μας ξεχασμένα μυστικά και να τα μοιραστούμε;
Λένα Παπαληγούρα │ ηθοποιός